Haber / Sami Umut Çor
Milattan önce 1200’lerde bugünkü Balkanlar ve Trakya’dan göç ederek Afyonkarahisar ile Eskişehir civarına yerleşmiş büyük bir Anadolu uygarlığı Frigler. Milattan önce 800’ler civarında Kral Gordios, uygarlığın temelini atıyor. Sonra da Gordios’un adı efsanelere geçen oğlu Midas başa geçiyor. Frigler en şaşalı dönemini Midas zamanında yaşıyor.
Frigler hüküm sürdükleri yaklaşık 200 yıllık dönemde kültür, sanat ve askerlikte ileri gitmiş ve bulundukları coğrafyayı uzun süre domine etmiş. Ancak daha sonra; önce Perslerin sonra da Helenlerin istilasıyla kültürleri yavaş yavaş yok olmuş.
İşte Anadolu’nun kıymetli uygarlığı Friglerin izlerine Afyonkarahisar’daki Ayazini Köyü’nde rastlıyoruz. Kayaları oyarak kat kat yaptıkları evleri dünyanın ilk apartmanı olarak değerlendiriliyor.
Ayazini ören yerinde tarihsel süreç katman katman izlenebiliyor. Friglerin kayalara oyulan evleri, mezarları, Helen dönemine ait yapılar, Doğu Roma Kiliselerini yan yana görebiliyorsunuz.
Vadideki kaya yapısı ve eserler ziyaretçilere mistik bir ortam sunuyor. Mağara evlerin birinde sazını çalan yerel bir sanatçı duvarların yarattığı akustikle vadiyi gezenlerin kulaklarının pasını siliyor.
Bu mistik ortam ve doğal farklılıktan olsa gerek Cem Yılmaz da sinema filmi “Arog”un bir kısmını bu vadide çekmiş.
Friglerden kalan ören yeri, bugün bölge halkı için de kazanç kapısı olurken bölgede yaşayan çocuklar da bölgeye gelen turistleri eşeğine bindirerek hem kültürün yayılmasına katkı sağlıyor hem de harçlığını çıkartıyor.
Ayazini hem Kapadokya’yı andıran yeryüzü şekilleri hem de üzerindeki tarihi yapılarıyla Anadolu’nun köklü tarihini gözler önüne seriyor.
Uzmanlar, bu eşsiz coğrafyanın korunarak geleceğe aktarılmasının büyük önem taşıdığına dikkat çekiyor.