Haber / Barış Çoban
Geçtiğimiz kış mevsiminde yağan dolu nedeniyle ekinleri zarar gören ve bu nedenle de büyük rekolte kayıpları yaşayan Mersinli çiftçiler, zarara uğramıştı. Bu yıl para kazanabilecekleri tek ürün olan Trabzon hurmasının da Azerbaycan’dan ithal edildiğini ve daha da edileceğini öğrenen çiftçiler isyan etti. Türkiye’ye Azerbaycan’dan 180 tır Trabzon hurması getirildiğini belirten Mersin Akdeniz Ziraat Odası Başkanı Musa Yılmaz, Toroslar ilçesinde yer alan Dalakderesi Köyü’nden yetkililere seslendi. İthal edilen Trabzon hurması nedeniyle, Mersin’de Trabzon hurması üreten çiftçilerin büyük zarara uğrayacağını belirten Yılmaz, yetkililere ithalatı durdurma çağrısı yaptı.
“İthalatı durdurun”
2025 yılının doğal afetler yılı olduğunu hatırlatan Yılmaz, “2025 yılında Mersinli çiftçilerimiz ile diğer illerde tarım yapan çiftçilerimiz ciddi manada mağdur oldu. Don afetinden dolayı yüzde 75’lere varan ürün kaybımız oldu. Dolayısıyla çiftimizin mağduriyeti devam ederken, bu don afetinden çok fazla etkilenmeyen Trabzon hurması, bizim yerel anlamda da cennet meyvesi dediğimiz ürünümüzün hasadının başlamasıyla beraber, ne yazık ki Azerbaycan’dan ithal hurma gelmeye başladı. Yıllardır üretim yapıyoruz. Diğer çeşitlerimizde yılların belirli aylarında, bitişiğimizdeki komşu ülkelerimiz bizden ithalat yaparken, kendi yerli ürünleri çıktığında ithalatı durduruyorlar. Biz ülkemizde de yerli çiftçinin korunması için aynı politikanın izlenmesini istiyoruz. Bir tek hurmada ürün kaybımız yok ama ne yazık ki hurmada da bu ithalat çiftinin boynunu bükmektedir. Yani bırakında bari çiftçi bir üründen para kazansın. Yetkililere sesleniyorum: İvedi bir şekilde lütfen bu ithalatı durdurun” açıklamasında bulundu.
“Herkes mağdur olacak”
Toroslar ilçesinde yer alan özellikle Dalakderesi, Doruklu, Evrenli, Korucular ve Musalı köylerinin tamamının hurma üretimine döndüğünü ifade eden Yılmaz, “Bu üretimde kullandığımız gübre ve ilaçları satın aldığımız zirai ilaç bayileri bile bu durumdan mağdur olacaklar. Çiftçilerimiz para kazanmayınca, zirai ilaç bayileri de çiftçiye verdiği ürünlerin parasını hemen alamayacak. Herkes mağdur olacak” diye belirtti.
“Üretecek çiftçi bulamayacaksınız”
Yılmaz, “Bakın buradan bir kez daha sesleniyorum: Azerbaycan’dan hurma geliyor, İran’dan sebze geliyor. Mersin 12 ay üretim yapan canlı bir kent. Mersin gibi birkaç kent ülkeyi besliyor. Geçmiş yıllarda yaşanan pandemide gıdanın ne kadar önemli olduğunu gördük. Türkiye’nin çiftçisine sahip çıkması lazım. Eğer bu sahipsizlik devam ederse, önümüzdeki yıllarda üretecek çiftçi bulamayacaksınız. Bunu defalarca söyledim, söylemeye de devam edeceğim” diyerek sözlerini tamamladı.
“Yerli hurmaya talep azaldı”
Üreticiler de sorunlarını mikrofonumuza anlattı. Dalakderesi’nde çiftçilik yapan bir üretici, Azerbaycan’dan gelen ithal hurmanın şu anda Mersin Hali’ni durdurmuş durumda olduğunu vurgulayarak, “Tüccarlar hurmayı 40-45 TL bandında alıyor. Azerbaycan’dan gelen hurmalarda 45 TL bandında satışta. Yani Azerbaycan’dan gelen hurma nedeniyle, yüzlerce dönüm yerli hurma satılmadı şuan. Yerli hurmaya talep azaldı. Yetkililerin ihracatı durdurması gerekiyor” dedi.
“Kazandığımız para bankalara gidiyoruz”
Doruklu Köyü’nden bir çiftçi ise geçim kaynağının sadece hurma olduğunu belirterek, “Önce don vurdu, sonra ise güneş yaktı. İkisine de ‘Allah’tan geldi’ dedik. Bir ağacımızdan 100 kilogram mal alacakken, 30 kilogram aldık. Buna da sağ olsunlar ithal mal getirdiler. Yüzde 30’unu da onlar vurdu. Çiftçilik bu kadar kolaysa, gelin hep beraber çiftçilik yapalım. Kolay mı, zor mu görün ya da bizim çiftçilerimizi gönderin ithalat yaptığınız yerlere, oralarda çalışalım. Mağduruz, bitiğiz, tükeniğiz. Yani yılı atlatıyoruz ama sadece banka borçlarıyla atlatıyoruz. Bir sene sonra arazi satmalara başlayacağız. Zaten birçok kişi satmaya başladı bile. Genel rekolte yüzde 40 kaldı doğal afetlerden dolayı, yüzde 40’ıda böyle ithal gelince biz çok büyük bir mağduriyet yaşıyoruz. Buna bir an önce önlem alınmasını istiyoruz. Yoksa çiftçilik bitecek” ifadelerini kullandı.