Haber / Tolga Güzelgün
Mersin’in Erdemli ilçesinde, Ayaş sınırları içerisinde yer alan Elaiussa Sebaste Antik Kenti, Kilikya’nın önemli antik liman kentlerinden birisidir. Kent, liman kenti olmanın yanı sıra birçok üretim alanında da gelişmiştir. Birçok tarihi eserin ve bilginin gün yüzüne çıkmayı beklediği antik kentte ilk kazı çalışmaları 1995 yılında İtalyan arkeolog Eugenia Equini Schneider başkanlığında yapıldı. Yapılan kazı çalışmalarında birçok önemli eser gün yüzüne çıkarıldı. Çıkarılan eserler, Mersin Arkeoloji Müzesi’nde sergileniyor.
Kentte, Antik kentte Kültür ve Turizm Bakanlığı öncülüğünde Kastamonu Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hatice Asena Kızılarslanoğlu'nun başkanlığında 30’uncu dönem kazı çalışmaları sürüyor. Çalışmalara, Kültür ve Turizm Bakanlığı Isparta Müzesi Uzmanı Hanife Yavuz da eşlik ediyor.
Kentte bugüne kadar bulunan en önemli tarihi eserlerden biri Elaiussa Sebaste Amphora Fırını. Elaiussa Sebaste kentinde milattan sonra 5 ile 7’nci yüzyıllar arasındaki refah döneminde, yeni inşaat faaliyetlerinin olduğu, üretim ve ticaretle ilgili faaliyetler için mevcut yapıların işlevsel ve yapısal dönüşümlerinin gerçekleştirildiği biliniyor. Bunun en güzel örneği, kentin ada kısmında bulunan Bizans sarayına 150 metre mesafede, güney limanı kıyısında bulunan zanaat-üretim alanı. Alanın en alt terasında, yaklaşık 7 çarpı 5 metre ölçülerinde kentin en büyük amphora fırını tespit edilmiştir. Tuğla ile örülmüş sekizerli iki sıra sütundan oluşan fırın, Geç Roma 1 (LRA 1) olarak adlandırılan amphora formunun üretiminde kullanılmış ve bölgede tespit edilen en büyük amphora fırını olma özelliğine sahiptir.
Fırın kalıntısında ve etrafında tespit edilen LRA 1 formuna ait toplam 21 bin adet amphora parçası sayılmıştır. Bu amphora parçaları, özellikle Sebaste'nin son dönemlerinde, alanda bulunan bazı odaların doldurulması, ya da duvarların desteklenmesi amacıyla kullanılmıştır. Bu durum kentin diğer pek çok sektöründe de gözlemlenebilmektedir.
Elaiussa Sebaste Amphora Fırını, Mersin Arkeoloji Müzesi’nde sergileniyor.