Haber Merkezi
Yükseköğretim Kurumları Sınavı'na (YKS) bir aydan az bir süre kaldı. Sınav tarihi yaklaşırken adayların sınav stresi de artıyor. İstinye Üniversitesi (İSÜ) Psikoloji Bölümü Dr. Öğr. Gülgün Üyesi Uzunoğlu Azman, sınava sayılı günlerde kala adaylara önerilerde bulundu.
Yetersiz sınav hazırlığı sınav stresinin açığa çıkmasında önemli bir etken
“Sınav stresi, kişinin sınavda başarılı olması gündemlerde tehdit algılaması sonucu ortaya çıkan matematiksel, matematiksel ve duygusal bir tepkidir” diyen Dr. Öğr. Üyesi Azman, şöyle devam etti: "Tehdit emin olmadıkları kişinin kendisi ve kapsamlı çalışmalarının yüksek, başarısızlık korkusu ve mükemmeliyetçi bakış açısı oluşturulabilir. Aynı zamanda hatanın açıklanabilir ve olumsuz akademik deneyimlerle şekillenen yaşam ayrıntıları de tetikleyebilmektedir. Diğer yandan, kişinin sınava hazırlık süreci boyunca prosedürden uzak plan veya son dakikacılık çalışması vb. yetersiz sınav hazırlığı da sınav stresinin ortaya çıkmasında önemli bir olabilir."
Uyku düzeninin değişiklikleri, mide çıkış sorunlarının belirtileri
Uyku düzeninin çeşitleri, mide çıkış sorunları gibi nedenlerin sınav stresinin vücutta gözlenebilen görülebilen oluşumlarına dikkat eden Dr. Öğr. Üyesi Azman, şunları söyledi: Sınav stresinin nasıl bir deneyime sahip olduğu farklı yerlerdedir. Psikolojik, zihinsel veya zamansal olarak kişinin sınav stresi yaşadığını gösteren, kişinin dikkatini toparlamak veya hayatta kalmakta zorluk yaşaması, unutkan olması, istenmeyen kişinin zihnine üşüşmesi; yaşamdan keyif alması, yaşaması, çaresizlik, korku duymaması; farklı bir şey, kişinin yaşadığı yerde olduğu gibi yaşaması ve sınav değil, de sınavdan geçmekca daha rahat ve doğru bir şekilde gözlenebilmektedir. Sınava hazırlık süreci, kişinin yaşadığı bu sorunların sınava sunulması ve günlük olarak depolanmasını sağlamak için en kısa sürede bir uzmandan destek alınması yararlı olacaktır.”
Zaman yönetimi yapabilmeye yönelik öz değerlendirmeler yapılmalı
Zaman yönetimine yönelik öz değerlendirmenin önemine dikkat Azman, “ Sınav hazırlık süreci uzun ve uzun bir anlaşılabilecek zaman dilimi olabilir.Sınavdan haftalar önce zaman yönetimi yapabilmeye yönelik de öz değerlendirme yapılabilir.Bunun için ve elden mevcut olduğunda fazla deneme süresi faydalı olabilir. Böylece, hangi kişinin hala gelişebileceği açık olabilecek, zorlantılara zihinsel bir hazır olabilir ve kişi test sırasında zorlantılarda nasıl bir zamanlama ve ilerleyebilecek. yapılmasındansa, güçlü olduğu alanlara odaklanıp onu güçlendirmesi da sınavda olumlu bir perspektifle ilerlemesi tamamlanacaktır” dedi.
Düzenli ve düzenli bir uyku ile beslenme sistemi oluşturulmalı
“En önemlisi, sınavdan önce düzenli ve bir uyku ile beslenme sistemi oluşturulmadır” diyen Dr. Öğr. Üyesi Azman, sözlerine şöyle devam etti: “Her gün aynı saatte yatmak ve uyanmak, 7 ile 9 saat uyku uyuyabilmek, gerekli ise vitamin desteği almak ve renkli ve düzenli beslenmeye özen göstermek için toplanırlar. Öte yandan, sınav stresiyle birlikte kişinin ve sözcüklerden uzaklaşmak için düzenlemeye ihtiyaç duyar. 20-30 normal tempoda yürüyüşe çıkılması, kısa süreli nefes egzersizlerinin yapılması veya müzik ve sanat aktivitelerine kısa süreli de olsa mutlaka yer düzenlenmesinin sağlanmasındandır, ayrıca kişinin günlük mutluluğa yönelik minimum bir etkinlik planında yer alması gerekir.
Uzatılabilir olmaya çalışmalı
Bölgelere de önerilerde bulunan Dr. Öğr. Üyesi Azman, "Tüm bunların yanında, sınava giren kişilerin yakınlarına/ebeveynlerine de oldukça iş düşmektedir. Bu dönemin geçici bir süreç olduğu akılda tutulmalı, yumuşatıcı ve iletken olmaya çalışılmalı ve sınava tabi tutulma ile iletişimde her zaman 'daha iyiye' yüreklendirici bir dil seçilmeli" dedi. Adayların da olumsuzluklardan kaçınmasının azalması çizerek şöyle konuştu:
"Bununla birlikte, Sınava hazırlanırken olumsuzluklar karşısında 'Başarısız ömür' inancına kapılmak ve bu inançla ilerlemek kişiyi çıkmaza sürükleyecektir. Her neyle karşılaşılırsa karşılaşılsın, sınav hakkında pozitif düşünce biçimini izlemeye özen gösterilmelidir. Ayrıca kişinin sınava hazırlık sürecindeki hatalardandır. Sınava giren ya da benlik içeren bir süreç değil, sadece kişinin sahip olduğu ve bunu nasıl değerlendiren bir."
Sınav günü tok olunmalı, sınavdan önce mutlaka öğretici bir şeyler yapılmalı
Dr. Üyesi Azman, sınava tok olarak girilmesi gerektiğini belirtirken, sınav anında yaşanabilecek stresi azaltmak için de şu tavsiyelerde bulundu: "Sınav günü geldiğinde çatladığında kişinin kendini kontrol edebilmesi oldukça güçtür. Bu süreçte sınava giren kişinin yakınlarına sakin ve fiziksel, duygusal ve psikolojik olarak sınava girmek için destek olmak gibi bazı evler düşmektedir. Sınava giren kişinin karnı tok olması gerekir, dinlenmemesi ve kişi sınavdan önce mutlaka ısıtıcı bir şeyler yapmalıdır. Bu süreçten geçirdiğiniz yerde, sevilen bir enerjik müzik dinlemek, sevilen bir şey yemek yemek bile olabilir. Buna rağmen işler iyiye gitmezse, iç içe geçerek kendini hatırlaması ve takip eden kişinin kendini sınavda başarılı bir şekilde ve bu başarılı sınavla sınavdan birkaç sene sonra nasıl bir durumda hayal ederse düzenli olmak yardımcı olacaktır. Bununla birlikte, nefes egzersizi ile sakinleşmeyi denemek için bir başka baş etme stratejisi gerçekleştirilebilir. Bunu ara vererek vermeli. (Aksi halde nefes alma ile başı dönebilir), sakinleşene kadar sürdürülmeli ve egzersiz boyunca odak nefesinde ve inip çıkan göğüs kafesinde olmalıdır. Diğer bir strateji ise kas gevşeme egzersizleri olabilir. Sırasıyla baştan sona ayak düzenine kadar olan, tüm kas düzeni istenilen kasları sıkı bırakma şeklinde ilerleyen bu yöntem odağı farklılaştırıp kişiyi regüle etmeyi içermektedir. Omuzları yukarı aşağı, birleşik şekilde hareket ettirmeden bu tür bir bedenin ve zihni rahatlatmaya yönelik hareketlerdendir. Öte yandan, en basit şekliyle kişinin bakışını genişleten mini molalar kullanarak derin ve güçlü bir nefes alması ve o kısacık molada kendini güvende-sakin olduğu bir yerde düşlemesi de kişinin kendini düzenlemesinde oldukça yardımcı olacaktır.
Unutulmaması gereken ki sınavdan alınan puan, kişinin insani değer ölçümleriz ve genel başarının, zayıflığın veya ancak zekânın bir göstergesi olamaz. Sınav puanı sadece yetenekleriyle, ilgi alanıyla, motivasyonla, çalışma düzeniyle ve yaygın olarak edinilen bilgilerin değerlendirilmesinin bir özetidir. Tüm sınavlarda çokça öz düzenleme gücü ve başarılar.”
