Haber / Ceren Seyran İnan
Narsisizm diğer bir adı ile özseverlik, kişinin fiziksel, zihinsel ve benzeri birçok konuda kendine hayran olma hali olarak tanımlanabilir. Narsisizm, toplum içinde kişinin kendine aşık olma hali, benmerkezcilik olarak biliniyor. Narsisizm içeriğini bilimsel bilgilerden alsa da öyküsünü Yunan mitolojisinden alıyor. Yunan mitolojisinin kıyısında köşesinde kalmış Narkissos miti bugün bilimsel olarak incelenen narsisizmin hikayesini efsaneleştiriyor. Peki bu mit neyi anlatıyor?
En bilindiği haliyle Narkissos kendini çok beğenmişliğin öyküsüdür. Bu haliyle, aşırı ben merkezciliğin hazin sonuna işaret ederek, dilden dile aktarılarak bir mesaj vermek istenilir. Hikaye şöyledir: Kendine âşık olanlara aldırmayıp, onları karşılıksız bırakan ve çok güzel bir peri kızı olan Ekho, bir gün avlanan bir avcı görür. Narkissos adındaki bu avcı çok yakışıklıdır. Ekho bu genç avcıya ilk görüşte âşık olur. Ancak Narkissos bu sevgiye karşılık vermeyerek, peri kızının yanından uzaklaşır. Ekho bu durum karşısında günden güne eriyerek, kara sevda ile içine kapanarak ölür. Bütün vücudundan arta kalan kemikleri kayalara, sesi ise bu kayalarda 'eko' dediğimiz yankılara dönüşür.
Olimpos dağında yaşayan tanrılar bu duruma çok kızar ve Narkissos'u cezalandırmaya karar verirler. Günlerden bir gün av izindeki Narkissos susamış ve bitkin bir şekilde bir nehir kenarına gelir. Buradan su içmek için eğildiğinde, sudan yansıyan kendi yüzü ve vücudunun güzelliğini görür. O da daha önce fark edemediği bu güzellik karşısında adeta büyülenir. Yerinden kalkamaz, kendine âşık olmuştur. O ana dek kimseyi sevmediği kadar, sevmiştir kendi görüntüsünü. O şekilde orada ne su içebilir, ne de yemek yiyebilir, aynı Ekho gibi Narkissos da günden güne erimeye başlar ve orada sadece kendini seyrederek ömrünü tüketir. Öldükten sonra da vücudu nergis çiçeklerine dönüşür.
Psikolojide ve psikiyatride, narsisizm kişilik yapısı, yaygın bir büyüklenme ve kendini beğenmişlik örüntüsünü ifade eder. Bu kendini beğenmişlik ve büyüklenmeci hal narsisizmin en bilinen biçimidir. Kibirli ya da kendini beğenmiş davranışlar, hak sahibi olma duygusu, empati eksikliği ve diğer bireyleri sömürme / manipüle etme isteği ile karakterize bir kişilik bozukluğu olarak kavramsallaştırılmıştır. Tabi ki her kendini beğenme ya da kibirli tutum sergiliyor olma hali patolojik bir narsisizm belirtisi değildir.
